Malaria edo paludismoa plasmodium generoko parasitoek eragindako gaixotasun infekziosoa da. Malaria terminoak erdiaroko italieran du jatorria, "mala aria" (aire txarra esan nahi du). Bere eraginez, 350–500 milioi pertsona kutsatzen eta 1.3–3 miloi inguru hiltzen dira munduan zehar urtero. Heriotza gehienak Sahara-azpiko Afrikan gertatzen dira, bereziki 5 urtetik beherako umeengan. Malaria txirotasunarekin erlazionatu ohi da eta garapen ekonomikoarentzat oztopo garrantzitsua da hirugarren munduko herrialdeetan.
Malaria prebenitu eta sendatu ahal da.Dena dala medikuen atensinoa edo difikultade ekonomikoen gaitik, mortala izan ahal den emfermedade bat da.
Gaixotasunaren sintomak oso aldakorrak izan daitezke, sukarra, zefalea, giharreko mina, beherakoa, makalaldia eta eztula besteak beste. Malaria endemikoa den zonaldeetan, infektatutako pertsonek "hartutako immunitatea" garatzen dute sarritan. Honek esan nahi du, parasitoaren eramaileak direla baina ez dutela gaixotasunaren sintomarik.
Plasmodium izeneko protozooak eragiten du gaixotasuna, Anopheles eltxoaren bidez. Eltxoaren emeak bakarrik elikatzen dira odolarekin arrautzak heltzeko helburuarekin, eta beraz, arrek ez dute ziztatu eta gaixotasuna transmitituko.
Plasmodium-en bost espezie dira gizakia infektatzeko gai, eta horien arabera sortzen dira larritasun desberdineko gaixotasun agerpenak:
EGILEAK: NAROA ETA HODEI
Benetan uste duzue, "odola" eta arrautza" loturaren bidez azaldu behar direla?
ResponderEliminarSendabidea?
Egileak?
odolarena eta arrautzarena aldatu dugu baina bestea orain gaude egiten
ResponderEliminar